"Szlaki turystyczne a prawo - przeszłość, teraźniejszość, przyszłość"
Przedstawiciele WSPINKI wzięli udział w konferencji naukowej "Szlaki turystyczne a prawo - przeszłość, teraźniejszość, przyszłość", organizowanej przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie. Konferencja odbyła się 22 czerwca i objęta była patronatem honorowym przez Marka Sowę - Marszałka Województwa Małopolskiego. Patronat merytoryczny sprawowały: Zakład Prawa Wydziału Turystyki i Rekreacji AWF w Krakowie oraz Samodzielny Zakład Turystyki Wydział Zarządzania UE w Katowicach.
Inicjatorem i organizatorem tego przedsięwzięcia był dr Piotr Cybula od wielu lat zaangażowany w tematykę zagadnień formalno-prawnych dotyczących szlaków turystycznych.
W konferencji zaprezentowali swoje stanowisko m. in.: dr Jerzy Gospodarek (SGH w Warszawie), dr Jacek Szwaja (Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego), Janusz Długopolski (Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie), dr Wojciech Robaczyński (Uniwersytet Łódzki), dr Mariusz Załucki (Uniwersytet Rzeszowski), dr Wojciech Górowski (UJ) oraz inni.
Ponieważ tematyka konferencji okazała się niezwykle ciekawa (i bardzo często niezwykle zbliżona do zagadnień związanych z drogami wspinaczkowymi oraz uprawianiem wspinaczki - często uznawanej jako rodzaj turystyki kwalifikowanej) a równocześnie zakres omawianych zagadnień był bardzo szeroki, poniżej prezentujemy jedynie kilka wypowiedzi prelegentów, natomiast bardziej szczegółową relację opublikujemy w przyszłości. Wypowiedzi te zostały zaczerpnięte z publikacji pod tym samym tytułem co nazwa konferencji i wydanej w związku z nią.
Dr Wojciech Robaczyński - Odpowiedzialność cywilna za wypadki na szlakach turystycznych (zagadnienia wybrane).
"Choć na każdym szlaku może stać się coś złego, to wiele szlaków turystycznych jest po prostu z natury niebezpiecznych (w szczególności szlaki wysokogórskie). Nie ulega wątpliwości, że turysta korzystający z takiego szlaku działa w istotnym zakresie na własne ryzyko, którego nie można przerzucić ani na gminę, ani na operatora szlaku. Nie chodzi przy tym o naruszenie zasad bezpieczeństwa przez samego turystę. Chodzi o to, że szlak może wprawdzie zapewniać taki stopień bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać w danych okolicznościach, a i tak pozostaje niebezpieczny. Czym innym bowiem jest niebezpieczeństwo wynikające z niezapewnienia właściwego stanu zabezpieczeń (barierki, łańcuchy itp.), czym innym natomiast niebezpieczeństwo wynikające z ukształtowania terenu, skutkującego np. szczególną ekspozycją szlaku lub chociażby jego fragmentów. Oczywista, a może wręcz banalna, jest uwaga, że ścieżka wysokogórska to nie chodnik w mieście i w związku z tym oczekiwania co do stanu bezpieczeństwa nie mogą być takie same."
Dr Wojciech Górowski - Odpowiedzialność karna za wypadki na szlakach turystycznych
"[...] jedną z negatywnych przesłanek odpowiedzialności za skutek w prawie karnym jest samonarażenie się pokrzywdzonego. [...] Jak podkreśla się, przypisanie odpowiedzialności za skutek sprawcy niebezpieczeństwa, oznaczałoby w tych przypadkach, iż odpowiada on za w pełni świadomą i często dla niego nieprzewidywalną decyzję innego człowieka*. Drugą z sygnalizowanych kategorii sytuacji faktycznych, uznawaną za podstawę do wyłączenia skutku przestępnego, jest akceptacja przez osobę następnie pokrzywdzoną niebezpieczeństwa stworzonego przez kogoś innego."
* C. Roxin, Problematyka obiektywnego przypisania, [w:] Teoretyczne problemy odpowiedzialności karnej w polskim i niemieckim prawie karnym. Materiały polski-niemieckiego sympozjum prawa karnego, red. T. Kaczmarek, Wrocław 1990.
Dr Mariusz Załucki - Ochrona nazwy w obszarze usług turystycznych w kontekście przyszłej regulacji szlaku turystycznego
"W pierwszej kolejności zauważyć trzeba, iż szlak turystyczny, jako element trasy wycieczki (trasy turystycznej) może korzystać z ochrony prawnoautorskiej jako utwór. Będzie tak wówczas, gdy w danym przypadku da się wykazać, iż jest to przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze i został ustalony w jakiejkolwiek postaci (art. 1 ust. 1 prawa autorskiego)*."
* M. Poźniak-Niedzielska, [w:] Prawo Autorski i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielska, Bydgoszcz - Warszawa - Lublin 2007, s. 16 - 18
"Konsekwencją uznania szlaku turystycznego za dobro spełniające kryteria wskazane w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest powstanie ochrony prawnej tego dobra od chwili jego ustalenia, tj. uzewnętrznienia umożliwiającego percepcję szlaku turystycznego przez inne niż twórca osoby (art. 1 ust. 1 i 3 prawa autorskiego). W okresie poprzedzającym, a więc w czasie gdy szlak turystyczny znajduje się tylko w świadomości autora, brak jest podstaw do przyznania autorskoprawnej ochrony."
____________________________________________________________________
Zaprezentowane wyżej wybrane wypowiedzi, przedstwiają szersze poglądy osób posiadających znaczący autorytet w specjalistycznych dziedzinach prawa, z których można wysnuć wnioski przeczące poglądom na adekwatne kwestie (związane z uprawianiem wspinaczki), a prezentowanym publicznie przez niektóre osoby ze środowisk zbliżonych do PZA.
Dlatego też planujemy podjąć współpracę z organizatorami opisywanej konferencji, zarówno w zakresie włączenia się prace nad planowaną ustawą o szlakach turystycznych, jak też w zakresie wymiany doświadczeń związanych z dostępem do szlaków wspinaczkowych i dróg wspinaczkowych.
Miłym dla nas akcentem było krótkie wystąpienie prawniczki, biorącej udział w dyskusji kończącej konferencją, która wymieniła Fundację WSPINKA, jako organizację podejmującą próby uregulowania kwestii dostępu do terenów wspinaczkowych i podając jako przykład m. in. podpisaną umowę przez WSPINKĘ z właścicielem działki na której znajduję się Łabajowa.